Πέμπτη 22 Ιανουαρίου 2015

Πώς να κρυφτείς απ' τα παιδιά;


- Μπορεί στ’ αλήθεια, παππού, να πετάξει καμιά φορά ο άνθρωπος; - ρώτησα.
- Σαχλαμάρες ! – είπε η Μυρτώ.
- Μπορεί. Αν περάσουν πενήντα, ίσως εκατό χρόνια, μπορεί να γίνει κι αυτό. Τώρα έχουμε Γενάρη του 1936, μπορεί ως το Γενάρη του 1986 οι άνθρωποι να πετάνε κοντά στον ήλιο, χωρίς όμως να ξεκολλάνε τα φτερά τους.
- Ούουου, ως τότε τι να το κάνουμε; - λέει η Μυρτώ. Εμείς θα είμαστε γριές κι έτσι κι αλλιώς δεν θα μπορούμε να πετάμε.
Ο παππούς τη μάλωσε πως είναι εγωίστρια. Αν σκέφτονταν όλοι έτσι, δεν θα ’χε γίνει καμία ανακάλυψη στον κόσμο. Οι επιστήμονες δεν θα κουράζονταν να βρουν τούτο ή εκείνο, αφού, ώσπου να τελειοποιηθεί η εφεύρεσή τους, αυτοί θα έχουν πεθάνει.
(Το καπλάνι της βιτρίνας)

Το καπλάνι της βιτρίνας.Το πρώτο από τα βιβλία της Άλκη Ζέη που διάβασα.
Ανάμεσα στα υπόλοιπα βιβλία της βιβλιοθήκης μας·ίσως ήταν που με γοήτευσε ο τίτλος.Δεν ήξερα τι θα πει καπλάνι. Κι ύστερα διάβασα και το επόμενο και το επόμενο και πάει λέγοντας. Και δεν υπήρξε ούτε ένα από τα βιβλία της που να με απογοητεύσει, που να το βάλω στην άκρη και να πω βαρέθηκα, μου είναι αδιάφορο.Όλα είχαν κάτι το ιδιαίτερο που σε κρατούσε εκεί ως και την τελευταία λέξη.
Αυτή τη λίγη ιστορία της νεότερης Ελλάδας που ξέρω την έμαθα μέσα από τα βιβλία της.Με απλά λόγια,ξεκάθαρα,χωρίς φανφάρες και υπερβολές η Αλκή Ζέη έγραψε για την κατοχή,τον εμφύλιο,τις δικτατορίες και του '36 και του '67 και μίλησε στις ψυχές των παιδιών και των εφήβων, όπως κανένα βιβλίο ιστορίας με την ωμή ''επιστημονική'' γλώσσα δε θα μπορούσε να μιλήσει.

Ο Πέτρος κι ο παππούς δεν προφταίναν να φτιάχνουνε, με γαλάζιο και άσπρο χαρτί, σημαιούλες και να τις κρεμάνε στο μπαλκόνι σε κάθε καινούρια νίκη. Κι ο Πέτρος μάθαινε στον παππού όλα τα καινούρια τραγούδια, που σατιρίζανε τον Ντούτσε και τους Ιταλούς. Ο παππούς μισούσε τους Ιταλούς, γιατί, πριν πολλά χρόνια, κάποιος Ιταλός τον είχε κάνει τόπι στο ξύλο.
(Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου)

Στη Σάμο απ' όπου καταγόταν η μητέρα της-1927
(Πηγή-η προσωπική ιστοσελίδα της συγγραφέως)

Καθώς μεγάλωνα δε σταμάτησα να διαβάζω τα βιβλία της-ακόμα κι αν τα περισσότερα προορίζονται θεωρητικά κυρίως για το παιδικό αναγνωστικό κοινό.Εξάλλου στην οικογένεια δεν τα διάβαζα μόνο εγώ, αλλά και ο πατέρας μου και ενθουσιαζόμασταν και οι δύο το ίδιο ακόμα παρά τα εικοσιοχτώ χρόνια ηλικιακής διαφοράς.Θυμάμαι, το πόσο χαρήκαμε όταν ''Ο ψεύτης παππούς'' μεταφέρθηκε στην τηλεόραση.Είχαμε διαβάσει κι οι δυο το βιβλίο, είχαμε συγκινηθεί, είχαμε γελάσει, το 'χαμε συζητήσει και μετά κάθε Πέμπτη βράδυ συντονιζόμασταν στην ΕΤ1 και δε χάναμε επεισόδιο. 




Ζώντας τους ήρωες-ζώντας με τους ήρωες

Δύσκολο να γράψεις ένα βιβλίο, κι ακόμα πιο δύσκολο να γράψεις ένα καλό βιβλίο.Όταν γράφεις όμως με την ψυχή σου κάπως τη διευκολύνεις την κατάσταση. "...είμαι πολύ δεμένη με τους ήρωές μου. Για παράδειγμα με την Κωνσταντίνα πήγα πριν δύο χρόνια στο Άαχεν, εκεί όπου την έχω βάλει να ζει και σε ένα δρόμο μου φάνηκε ότι την είδα κάποια στιγμή να έρχεται. Για να απογαλακτιστώ από το τελευταίο βιβλίο θα κάνω καιρό νομίζω.'' λέει η Άλκη Ζέη σε συνέντευξή της στο Ianos magazine.
και συνεχίζει αναφερομένη στο Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου ''.... Έβαλα ένα παιδί, ήρωα 10 χρονών, όπου μέσα από τα μάτια του γίνονται όλα. Και εκείνη την ώρα όταν το έγραφα, έγινα εγώ εκείνο το παιδί για να τα βλέπω όλα όπως γίνονταν με τα μάτια του παιδιού και όχι με τα δικά μου μάτια ύστερα από χρόνια.''


Πώς να κρυφτείς απ' τα παιδιά;

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της. Όταν πολύ φοβούνται να μιλήσουν για τα ναρκωτικά, η Άλκη Ζέη έγραψε γι' αυτά ένα ολόκληρο βιβλίο. Όχι διδακτικό-δε σου λέει μην κάνεις εκείνο ή κάνε το άλλο. Είναι το χαρακτηριστικό παράδειγμα-υπόδειγμα για το πώς να μιλήσεις στα παιδιά ανοιχτά για κάποιο σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα χωρίς να προσπαθήσεις να τους κρύψεις κάτι, χωρίς όμως και να αναγκαστείς να τους μιλήσεις ωμά.Στοίχημα δύσκολο που η Άλκη Ζέη το κέρδισε.
Το βιβλίο:Άλκη Ζέη: Η τέχνη του να μιλάς στα παιδιά με «έντιμο» τρόπο του Μιχάλη Αργυρίδη είναι μια κατατοπιστική μελέτη που εστιάζει ακριβώς στον εξαιρετικό τρόπο με τον οποίο η Άλκη Ζέη προσεγγίζει τη νόηση και το συναίσθημα των παιδιών.




Αν θέλησα να γράψω για παιδιά, είναι γιατί θέλησα να αποτυπώσω όσα σημαντικά έζησε η γενιά μου, που φοβάμαι μην ξεχαστούν όταν θα έχουμε φύγει εμείς
Άλκη Ζέη

Όποια κι αν είναι η ηλικία σας μη διστάσετε, μπείτε σ' ένα βιβλιοπωλείο και ζητήστε ένα οποιοδήποτε βιβλίο της Άλκη Ζέη.Το μόνο σίγουρο είναι πως μετά από λίγες μέρες θα αγοράσετε ακόμα ένα.


1 σχόλιο:

  1. Πιο πολύ απ' όλα με συγκίνησες με το "καπλάνι της βιτρίνας"... Τί μου θύμισες...!
    Το έβλεπα στην τηλεόραση όταν πήγαινα δημοτικό... Αργότερα, μου έκαναν δώρο το βιβλίο και τότε, αγάπησα την Άλκη Ζέη και τη γραφή της!
    Μπράβο, λουλουδάκι μου! Υπέροχη ανάρτηση!
    Φιλάκια πολλά-πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή