Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014

Κατακρεουργημένη λογοτεχνία



Πάνω-πάνω στη βιβλιοθήκη μου,στο πιο ψηλό ράφι έχω τ’ αγαπημένα μου βιβλία.Είναι βιβλία που τα έχω συνδέσει με συγκεκριμένες στιγμές και περιόδους της ζωής μου και μου φέρνουν στο μυαλό πάντα πολλές αναμνήσεις.Στριμωγμένο ανάμεσα στα άλλα βρίσκεται κι ένα σχολικό βιβλίο,η λογοτεχνία της θεωρητικής κατεύθυνσης.

Είχα πολύ καιρό να το ξεφυλλίσω και έτσι όταν πριν λίγες μέρες έπεσε η ματιά μου πάνω στην ξεθωριασμένη ράχη του,το άνοιξα και γύρισα αργά-αργά τις σελίδες του.Αυτό το βιβλίο δεν είναι καθόλου καθαρό στο εσωτερικό του.Είναι γεμάτο μελάνι,σημειώσεις με διαφορετικά χρώματα στυλό και με μαρκαδοράκι.Παντού σημειώσεις.Στον Κρητικό,αυτό το υπέροχο ποιήμα του Διονυσίου Σολωμού κάθε λεξη έχει από πάνω και μια σημείωση.Το ίδιο και λίγο πιο κάτω στο Αμάρτημα της Μητρός μου του Βιζυηνού.Κατακρεουργημένες όλες οι σελίδες από τις σημειώσεις που σα μανιακοί στριμώχναμε ακόμα και στα περιθώρια,για να μελετήσουμε κάθε λεπτομέρεια και να είμαστε έτοιμοι για τη ‘’μεγάλη μέρα’’.
Σχεδόν κατεστραμμένες βρήκα και τις σελίδες που είναι τυπωμένο το Μόνο γιατί μ’ αγάπησες  της Μαρίας Πολυδούρη.Θυμάμαι,πως από την αρχή της χρονιάς ανυπομονούσαμε να το διδαχθούμε.Μα πώς όμως να κάνεις ανάλυση στους στίχους:’’Μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου μια νύχτα και με φίλησες στο στόμα,μόνο γι’ αυτό είμαι ωραία σαν κρίνο ολάνοιχτο κι έχω ένα ρίγος στην ψυχή μου ακόμα.’’;Σύντομα καταλάβαμε,ότι είναι σχεδόν ανίερο να προσπαθείς να κάνεις ανάλυση σ’ ένα τέτοιο αριστούργημα.Κι όχι μόνο σ’ αυτό,αλλά σε όλα τα κείμενα που ήταν εντός ύλης εκείνη τη χρονιά η ανάπτυξή τους ήταν πάντα τόσο λεπτομερής.Πιάναμε ένα κείμενο,αναλύαμε το νόημα.Καλά ως εκεί.Μετά όμως το κάναμε χίλια κομματάκια,προσπαθώντας να εξηγήσουμε ακόμα και γιατί ο ποιητής επέλεξε το συγκεκριμένο στίχο,για να βάλει εκεί ένα ‘’και’’.Και τότε το κείμενο έχανε σιγά-σιγά την γοητεία του.Μα πραγματικά,όταν διαβάζαμε το Όνειρο στο κύμα του Παπαδιαμάντη ποιος σκεφτόταν,τι μπορεί να ζητήσουν στις εξετάσεις.Αφηνόμασταν απλά στην υπέροχη αφήγηση,κλείναμε καμιά φορά και τα μάτια κι ακούγαμε μόνο τη φωνή της καθήγητριά μας να διαβάζει το κείμενο και δε μας καιγόταν καρφάκι.Είχαμε χαθεί στον ονειρικό κόσμο της λογοτεχνίας.Της λογοτεχνίας που το εκπαιδευτικό σύστημα σήμερα κατακρεουργεί.
Τη χρονιά που έδινα πανελλήνιες εξετάσεις το Υπουργείο Παιδείας είχε κολλημένο στον τίτλο τη φράση ‘’και δια βίου μάθησης’’.Αν οι υπεύθυνοι θέλουν να προωθήσουν πραγματικά τη δια βίου μάθηση ας εξαιρέσουν επιτέλους τη λογοτεχνία από τις εξετάσεις.Γιατί πραγματικά μετά το λύκειο κανένας απόφοιτος δε θα ξαναδιαβάσει λατινικά η αρχαία αν δε του χρειάζονται στο επάγγελμά του,με τη λογοτεχνία όμως που είναι μια εξαιρετική μορφή ψυχαγωγίας μπορούν ν’ ασχοληθούν όλοι.Κρίμα δεν είναι πολλοί μαθητές να την αποστρέφονται απλά και μόνο γιατί σε όλα τα σχολικά τους χρόνια,αλλά κυρίως στη γ’ λυκείου το εκπαιδευτικό σύστημα τους υποχρέωνε να αποστηθίσουν σελίδες και σελίδες αναλύσεων χωρίς όμως να τους μάθει να αγαπάνε τα αριστουργήματα,που έχουν στα χέρια τους;
Ας σταματήσει πλέον αυτό το χειρουργείο.Τη λογοτεχνία και την ποίηση θέλουμε να τις νιώθουμε όχι να τις πετσοκόβουμε.Και στο τέλος τέλος όσο κι αν αναρωτιόμαστε ‘’τι θέλει να πει ο ποιητής;’’,αυτό δε θα το μάθουμε ποτέ.



3 σχόλια:

  1. Ημουν και εγώ θεωρητική και τα θυμάμαι πολύ καλά αυτά τα αριστουργήματα. Το κακό είναι ότι τη στιγμή που τα διαβάζεις πρώτη φορά με το άγχος της χρονιάς, δεν καταλαβαίνεις ‘τι θέλει να πει ο ποιητής’, το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι πως θα χωρέσει η θεωρία του ‘ρομαντισμού’ στο κενάκι δίπλα.. Αλλά άμα τα ξαναδιαβάσεις μετά από καιρό, νιώθεις εκείνη την ανατριχίλα!(προσωπικά, το κατάλαβα με τον ‘Κρητικό’.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ε,καταλαβαινόμαστε νομίζω!!
      Τόσα ωραία κείμενα και το άγχος μας δε μας άφηνε να τα ευχαριστηθούμε πλήρως!!
      Τέσσερα χρόνια μετά τώρα..θέλω να το ξαναπιάσω αυτό το βιβλίο και να το διαβάσω,όπως του αξίζει!!

      Διαγραφή
  2. Οπως τα λες είναι! Πολλοί είναι οι άνθρωποι που δε θέλουν να δούν ποίημα ή λογοτεχνικό κείμενο λόγω εκείνων των χρόνων! Κι εγώ το έχω φυλάξει εκείνο το βιβλίο και πάνε 14 χρόνια από τότε...
    Καλό Σαββατοκύριακο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή